Από διηγήσεις που έχουμε από ηλικιωμένους σε παλαιότερα χρόνια, λένε ότι οι περισσότεροι έφυγαν κυνηγημένοι από χωριά της Ηπείρου, τα Τζουμέρκα και Σούλι, εγκαταστάθηκαν σε χωριά των Ιωαννίνων.
Όταν ο τουρκικός στρατός μάζευε γυναίκες για τα χαρέμια του Αλή Πασά, δεν το ανέχτηκαν και έφυγαν από τα μέρη των Ιωαννίνων προς διάφορα μέρη.
Ένα από τα πιο φοβερά εγκλήματα που έκανε ο στυγνός δυνάστης, ήταν που έπαιρνε νέους ανθρώπους στις δουλειές του και αφού τους κρατούσε 8-10 χρόνια, τους σκότωνε και τους έριχνε στη λίμνη, για να μην προδώσουν τα μυστικά έργα και σχέδια που έκανε.
Αυτά βέβαια ήταν πράξεις που δεν μπορούσαν να ανεχθούν οι Έλληνες, γιατί τραυμάτιζαν την αξιοπρέπεια τους αλλά και έτσι θα αποδεκατίζονταν παντελώς. Η μόνη αντίδραση τους για να αποφύγουν αυτά τα τεράστια προβλήματα-εγκλήματα ήταν να φεύγουν προς αναζήτηση ασφάλειας και ήρεμης-καλύτερης ζωής.
Από το βιβλίο του Παναγιώτη Ριζόπουλου : Οι Ρίζες μας.
Σε αυτό βρίσκουμε αναφορές για την ιστορία κτίσεως-δημιουργίας του Πεύκου που ισχύει και για όλα σχεδόν τα άλλα χωριά του Γράμμου, τα Γραμμοχώρια.
Στο βιβλίο αυτό διαβάζουμε για μια οικογένεια, την οικογένεια του Ρίζου, ( πρέπει να γράψω ότι οι ιστορίες και των άλλων οικογενειών είναι πολύ όμοιες με καταγωγή και προέλευση από τα ίδια περίπου μέρη )Με παράδειγμα την οικογένεια του Ρίζου μπορούμε να βγάλουμε πολλά συμπεράσματα και για τις άλλες.
Η οικογένεια του Ρίζου- αυτό ήταν το αρχικό τους όνομα-επίθετο, αργότερα αλλάχτηκε σε Ριζόπουλος μάλλον κατά την απελευθέρωση ή και λίγο μετά, πήγε στο Δέλβενο. Κάποιες άλλες οικογένειες πήγαν σε άλλα μέρη . Η εγκληματική και απάνθρωπη συμπεριφορά του Αλή πασά έφτασε και στα πρώρα μέρη της φυγής τους. Η προσπάθεια να συγκεντρώσει στρατό για να εξασφαλίσει την κυριαρχία του, αλλά και να εξυπηρετήσει τα φιλόδοξα σχέδια για επέκταση του αποσχιστικού κρατιδίου του, ξεσήκωνε τους κατοίκους γιατί κανένα από τα παιδιά δεν ήθελε να καταταγεί στον στρατό του Αλή πασά. Για αυτό κατέφευγαν σε ορεινά μέρη. Επί τουρκοκρατίας οι μετακινήσεις – φυγή των πληθυσμών, για να αποφύγουν τις αποτρόπαιες συνέπειες της τουρκικής κυριαρχίας ήταν συχνό φαινόμενο. Μ’ αυτόν τον τρόπο συγκροτήθηκαν σε βουνά, σε πλαγιές και σε απρόσιτες βουνοκορφές και μέρη χωριά , οικισμοί αλλά και κωμοπόλεις που στήριξαν τον Ελληνισμό και διατήρησαν την εθνική ταυτότητα του Γένους μας.
Φεύγουν κυνηγημένοι από τους Τούρκους και σαν τα πουλιά, σαν αετοί σκαρφαλώνουν στα ψηλά βουνά, στα παρθένα δάση και στα απάτητα μέρη του Γράμμου.
Αυτό το πνεύμα φανερώνει ο λεβέντικος χορός, που λέει το τραγούδι:
«Δέλβενο και Τσαμουριά
δεν τα δίνουν τα παιδιά
στον Μιτζίτ το βασιλιά
καταραμένο Αλή πασά.»
Σύμφωνα με κάποιες διηγήσεις το χωριό συγκροτήθηκε σαν οικισμός-χωριό περίπου στις αρχές του 1700, μπορεί κάποιες οικογένειες μεμονωμένες να είχαν εγκατασταθεί εκεί νωρίτερα. Η ονομασία του χωριού κατά την διάρκεια της Τουρκοκρατίας ήταν Τούχολη ή Τούχουλη και μετά την απελευθέρωση μετονομάστηκε σε Πεύκο λόγω της ύπαρξης πολλών πευκόφυτων δασών.
Στο χωριό κατά την περίοδο της τουρκοκρατίας μετοίκησαν και κάποιοι τουρκαλβανοί, άγνωστο το πότε έγινε ακριβώς. Aυτές οι οικογένειες των τουρκαλβανών ζούσαν αρμονικά με τον υπόλοιπο χριστιανικό πληθυσμό. Οι τουρκαλβανοί έκαναν κάποιες δουλειές στα χωράφια, κάποιοι γίνανε αγροφύλακες όπως αναφέρει ο Παναγιώτης Ριζόπουλος στο βιβλίο του «Οι ρίζες μας» Με τους αλβανούς σχετίζονταν και κάποιοι τούρκοι μπέηδες που έκτισαν χωριό πάνω από το Πεύκο σε σημείο με πολλά για την περιοχή λειβάδια με την ονομασία Λειβαδοτόπι . Τα σπίτια αυτά τα έκτισαν τουχολιώτες=πευκιώτες δουλεύοντας για αυτούς. Μετά την δημιουργία του χωριού Λειβαδοτόπι κάποιοι κάτοικοι του Πεύκου έφυγαν για το Νεστόριο, για Κοτύλη και αλλού.
Οι δουλειές που έκαναν κάτοικοι του Πεύκου και της περιοχής για να ανταποκριθούν στις οικονομικές υποχρεώσεις και στις απαιτήσεις της ζωής τους, μερικές από αυτές ήταν:
Η υλοτομία, λόγω της δασώδους βλάστησης και η εκμετάλλευση της ξυλείας απέδιδε αρκετό εισόδημα. Στα δάση τα καμίνια τους έβγαζαν αρκετό κάρβουνο που οι καρβουνιάρηδες προωθούσαν σε κοντινές και μακρινές αγορές.
Σημαντικά έσοδα απέφερε και η κτηνοτροφία. Κοπάδια αιγοπροβάτων και μεγάλων ζώων από τα οποία ζώα έπαιρναν τα προϊόντα όπως το κρέας, το γάλα και το μαλλί. Με το μαλλί κατασκεύαζαν είδη ρουχισμού και είδη σπιτιού, βελέντζες = φλοκάτες και στρωσίδια για σπίτι. Με τα προϊόντα αυτά βοηθήθηκαν να αναπτυχτούν μικροβιοτεχνίες που παρήγαγαν τυρί, νήματα, φλοκάτες, σαγιάκια, βούτυρο και άλλα είδη που εξυπηρετούσαν την οικογένεια και βγάζανε στο εμπόριο.
Μια άλλη πηγή εσόδων ήταν οι οικοδομικές εργασίες. Ονομαστοί τότε κτίστες, εργάζονταν σε όλη την περιοχή και οργανωμένοι σε σινάφια πήγαιναν σε μακρινά μέρη και έπαιρναν μέρος σε μεγάλα ιδιωτικά και δημόσια έργα.
Τα έργα του χωριού όπως διάνοιξη κάποιων δρόμων μέσα στο χωριό και στρώσιμο αυτών με πέτρες – καλντερίμι, κτίσιμο υδραγωγείου και της ανάλογης σωλήνωσης γίνονταν με συμβολή όλων των χωριανών είτε με προσωπική εργασία ή και με οικονομική συμβολή. Ήταν πολύ συνηθισμένο φαινόμενο, μάλλον οι συνθήκες το επέβαλαν για όλες τις κοινοτικές δουλειές να συμβάλουν όλοι κατά το πως μπορούσαν. Ακόμα και στο κτίσιμο σπιτιών τους, βοηθούσαν ο ένας τον άλλον.
Το 1913 οι Πευκιώτες έκτισαν την Εκκλησία της Αγίας Παρασκευής, ενοριακή εκκλησία του χωριού που υπάρχει και σήμερα. Το Πεύκο δεν είχε σχολείο. Τα λίγα γράμματα τα παιδιά τα μάθαιναν στην εκκλησία, όπου δάσκαλος ήταν ο παπάς του χωριού. Το σχολείο το έκτισαν δίπλα στην εκκλησία με δαπάνες των ντόπιων και ξενιτεμένων συμπατριωτών τους, όπως και την εκκλησία πρώτα.
Το χωριό μέχρι το 1940 είχε 560 άτομα, τότε είχε διθέσιο σχολείο με 120 μαθητές και δύο δασκάλους.
https://www.evanrizo.com/pefko/
0 Σχόλια